Görsel-İşitsel Eserler Üzerinden Ahıska Türklerinde Kadın İmgesi

Özet

19. ve 20. yüzyıllarda ana vatanları Ahıska’dan kopartılarak dünyanın dört bir yanına sürgün edilen Ahıska Türkleri, bugün, eski Sovyetler Birliği ülkeleri başta olmak üzere, dünyanın farklı ülkelerinde diaspora olarak yaşamaktadırlar. Diğer diasporalar gibi Ahıska Türkleri de, kültürlerini, dillerini, örf ve adetlerini koruma, kültürel değerlerini gelecek nesillere aktarma çabası içindedirler. Kültürel mirasın naklinde en etkili yöntem ise görsel-işitsel eserler ortaya koymaktır. Bu çerçevede en dikkate değer platform olarak sinema alanında üretilen eserlere dair bir incelemenin, bize diaspora halklar hakkında yeterince veri sağlayacağı ümit edilir. Ahıska Türklerinin kültürünün korunmasında sinemanın da önemli rolü olmuştur.

Bu çalışmanın konusu olan Ahıskalı Türk kadınının aile ve topluluk içindeki yeri ve rolü sinema filmleri örneğinde incelenmektedir. Çalışmada; bulundukları ülkelere uyum sağlamaya ve sürgün edilerek uzaklaştırıldıkları Ahıska’yı unutmamaya ve unutturmamaya çalışan Türklerin hikâyelerinin konu edildiği görsel-işitsel eserler nitel olarak analiz edilmektedir. Bu kapsamda faydalanılan sosyolojik çözümleme yönteminde filmin üretilmiş olduğu ya da içeriğinde ele aldığı dönemin sosyal koşullarının incelenmesi öne çıkarılmaktadır. Çalışmada örneklem olarak “Tatlı Puvar”, “Borç”, “Gerçek Aşk”, “Uzun Yol”, “Ben de Sevdim”, “Hayal” adlı sinema filmleri, “Büyük Sürgün Kafkasya” adlı dizi film ile “Sıfırlanan Hayatlar”, “Sürgünün 75. Yılında Ahıska Türkleri” adlı belgesel filmler incelenmektedir. Bu araştırmanın sonucunda, Ahıska Türklerindeki kadınların ailede ve toplum hayatında yerleri ve rolleri ile ilgili verilerin elde edilmesi ve kadın karakterlerin temsillerindeki özelliklerin ortaya konması hedeflenmektedir